Andrzej Bereziański. Kontestacje rzeczywistości

WYDAWCA: Fundacja 9/11 Art Space
PARTNER: Galeria Piekary

TEKSTY: Andrzej Kostołowski, Jarosław Kozłowski, Włodzimierz Nowaczyk, Marta Smolińska
REDAKCJA: Emilia Chorzępa, Magdalena Piłakowska
TŁUMACZENIE: Szymon Nowak
FOTOGRAFIE: Zygmunt Gajewski, Andrzej Grabowski, Jarosław Kozłowski, Hanna Łuczak
PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD: Ryszard Bienert

2016

DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MIASTA POZNANIA


Publikacja poświęcona twórczości artystycznej Andrzeja Bereziańskiego została pomyślana jako studium proponujące nowe spojrzenie i uzupełnienie stanu badań nad działalnością artysty. Publikacja ukazując całe spektrum działalności i zainteresowań poznańskiego artysty, prezentuje przekrojowo dorobek twórcy, który studiował malarstwo i architekturę wnętrz w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Książka stanowi opracowanie naukowo-popularyzatorskie, dostarczając niezwykle cennego materiału źródłowego, obejmującego liczne reprodukcje niepublikowanych dzieł tego twórcy.  W książce znajdują się teksty autorstwa: Andrzeja Kostołowskiego, Jarosława Kozłowskiego, Włodzimierza Nowaczyka oraz Marty Smolińskiej.

Andrzej Bereziański jest zaliczany do grona najciekawszych współczesnych artystów polskich, od połowy lat sześćdziesiątych zwracał uwagę śmiałymi projektami i obrazami. Twórczość Andrzeja Bereziańskiego, często określana w kategoriach sztuki konceptualnej, paradoksalnie niepozbawiona jest przedstawień pejzaży górskich. Jednym z częstych motywów w jego malarstwie jest forma strzałki – kształt gotowy, oswojony kulturowo i niewymagający wymyślania czegokolwiek na nowo. Jego anonimowość i znakowy charakter dają artyście impuls do dwutorowych poszukiwań: powstają zarówno serie obrazów z wieloma strzałkami, jak i prace na papierze z motywem strzałki pojedynczej, stanowiącej główny motyw. Wśród prac artysty wyróżniają się także tzw. krajobrazy konceptualne, niezwykle oszczędnie prezentujące horyzont jako fundamentalną jakość dla tego gatunku malarstwa: artysta wygina linię styku nieba i ziemi to w górę, to w dół, buduje równoległe pasma, z których każde z osobna ma własny „horyzont”, co w efekcie daje konfigurację równoległych i rytmicznych pasów, wypełniających kadr.

W latach 1967 i 1971 Andrzej Bereizański wystawiał swe prace w Galerii Foksal w Warszawie. Na początku lat siedemdziesiątych współpracował z prowadzoną przez Andrzeja Kostołowskiego gnieźnieńską Galerią A, w roku 1970 miał tam wystawę indywidualną, a w 1972 roku zbiorową ze Zdzisławem Jurkiewiczem i Jerzym Kałuckim. Od roku 1972 Bereziański związany był z prowadzoną przez Jarosława Kozłowskiego poznańską Galerią Akumulatory 2, w której wystawiał w latach: 1972 – Ślady po promieniach. Kamienie, 1974 – Pejzaż górski. Model. Teoria intuicji, 1975 – Układ otwarty i układ zamknięty, 1976 – Seria himalajska. Impresjonizm, 1977 – South Pacific. Jedna fala na Południowym Pacyfiku, 1978 – Jak rysować drzewo. Cykliczne pokazy nauki totalnego rysunku [działanie rysunkowe], 1979 – Biała rzeka. Cykliczne pokazy totalnego rysunku [3], 1980 – Las, 1981 – Horyzont, 1981 – Biała rzeka, wersja druga, 1983 – Trzy fale na czarnym Pacyfiku, 1984 – Panorama skalna. W Galerii Wielka 19 brał udział w wystawach zbiorowych w 1978 roku Prywatne poglądy i w 1980 Indywidualne mitologie. Współpracę artysty z Galerią Akumulatory 2 zakończyło przeniesienie się Bereziańskiego z Poznania w okolice Szczecinka.

W latach dziewięćdziesiątych powrócił do Poznania dwoma ekspozycjami: zbiorową Wektor sztuki w 1993 roku w Galerii Miejskiej „Arsenał” i, jak się okazało, pożegnalną Rzeka Bogów w 1998 roku w Galerii Wodna.

Andrzej Bereziański zmarł 22 lutego 1999 roku w Szczecinku mając niespełna 60 lat. Po śmierci artysty Galeria Miejska „Arsenał” w Poznaniu zorganizowała w roku 2003 roku Próbę retrospektywy. Na przełomie 2010/2011 roku Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku przygotowało ekspozycję prac Bereziańskiego Otwarty pokaz zamknięty, a w 2012 roku wystawę indywidualną zorganizowała Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie.