Maria Pinińska-Bereś. Imaginarium cielesności

Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie 27.01-04.03.2012

kurator: Cezary Pieczyński

partner: Galeria Piekary

26 stycznia 2012 o godzinie 19:30 w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie zostanie otwarta wystawa Marii Pinińskiej-Bereś „Imaginarium cielesności”

Na wystawie zaprezentowane zostaną prace pochodzące z różnych okresów twórczości artystki z lat 70., 80. i 90., m.in. zapisy video performance’ów Kobieta z drabiną (1995) czy Działanie na przyrządy kuchenne (1996), dokumentacja fotograficzna działań performatywnych Modlitwa o deszcz (1977), List-Latawiec (1976), Pranie I (1980) oraz tzw. „różowe obiekty”- „pink things” jak np.: Struga (1979), Sabat (1987), Dam ci kwiat paproci (1988) i Ciemna strona księżyca (1989), a także prace z serii Rotundy, Infantki, Okna czy Party-Tury.

Maria Pinińska-Bereś, jedna z najważniejszych polskich artystek XX wieku, uznawana jest za prekursorkę polskiej sztuki feministycznej. Artystka urodziła się w Poznaniu w 1931 roku, związała z Krakowem, gdzie ukończyła studia w 1956 na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w pracowni Xawerego Dunikowskiego, a od 1979 została członkiem Grupy Krakowskiej.

Na przełomie lat 60. i 70. w twórczości Marii Pinińskiej-Bereś zaczęły pojawiać się wątki związane z krytyczną analizą ról przypisanych kobietom, wyprzedzając tym samym o kilka lat sztukę feministyczną na Zachodzie. To wtedy artystka zaczęła tworzyć prace o lekkich formach ze sklejki, szkła i tkaniny, wypchane gąbką i watą w charakterystycznym kolorze cielistego różu. Symbolika różu wiąże się nieodłącznie z ciałem, buduarem, kobiecością i seksem. Prace Pinińskiej-Bereś poprzez swą miękkość, krągłe formy i różowy kolor, nasycone są warstwą seksualności, prowadzą swego rodzaju flirt z otoczeniem, ale jednocześnie mają charakter ironiczny, drwiąc z norm i konwencji narzucanych kobietom.

Sztuka Marii Pinińskiej-Bereś wskazuje na dystans artystki wobec codzienności i ograniczeń, z którymi musiała się mierzyć. To przecież właśnie w realnym świecie poszukiwała natchnienia, a przede wszystkim znajdowała w nim swoje własne obszary przyjemności. Z przestrzeni codzienności udało jej się wyczarować niezwykły bajkowy świat, w którym pojawiają się księżniczki, krzywe wieże, a zwyczajne kształty przyjmują niepokojące, niekiedy też erotyczne konotacje.

Prace artystki znajdują się w najważniejszych kolekcjach muzealnych w Polsce i zagranicą, m.in. w Muzeach Narodowych w Krakowie, Poznaniu, Warszawie i we Wrocławiu, w Muzeum Śląskim w Katowicach, w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, w Muzeum w Bochum i w kolekcjach prywatnych w Polsce.


Wybrane wystawy:
1973

  • Galeria Współczesna, Warszawa
  • The Connoisseur in Poland. Cracow Art Festiwal, BWA, Kraków

1976

  • Galeria Labirynt, Lublin
  • Rzeźba roku 1975 Polski południowej, BWA, Kraków
  • Format: Człowiek, Galeria STU, Kraków

1980

  • Galeria Krzysztofory, Kraków
  • Galeria Rytm, Kraków
  • Sztuka Kobiet, Galeria ON, Poznań

1982

  • BWA, Lublin
  • K 18 Stoffwechsel, międzynarodowa wystawa w Kassel, Niemcy

1983

  1. Międzynarodowe Biennale, Sao Paulo, Brazylia

1986

  • Zapis 2, Galeria Labirynt, Lublin

1988

  • Galeria Krzysztofory, Kraków
  • Galeria 72, Muzeum Okręgowe, Chełm
  • The Presentation of Labirynt Gallery, 1974-1988, Centre of Arts Tapes, The Alexandra Centre – Halifax, Centre En Art Actuel Le Lieu – Quebec, Kanada

1990

  • Galeria Krzysztofory, Kraków
  • Cóż po artyście w czasie marnym? Sztuka niezależna lat 80., Galeria Zachęta, Warszawa, Muzeum Narodowe w Krakowie

1991

  • Galeria Teatru STU, Kraków
  • Artystki Polskie, Muzeum Narodowe, Warszawa
  • Voices of Freedom, The National Museum of Women in Arts, Waszyngton, USA

1992

  • BWA, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin
  • BWA, Sandomierz
  • Starmach Gallery, Kraków

1993

  • Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
  • Żywioły, Państwowa Galeria Sztuki, Łódź; Galeria Domu Artysty Plastyka, Warszawa Artyści z Krakowa, Galeria Zachęta, Warszawa

1995

  • Wystawa w ramach 6. Międzynarodowego Triennale Rysunku, Galeria BWA Awangarda, Wrocław

1996

  • Galeria Manhattan, Łódź
  • Art in Poland: New Directions, University at Buffalo Art Gallery, USA
  • Impact, Avant-Garde Cracovienne après 1945, Instytut Polski w Paryżu, Francja
  • Kobieta o kobiecie, Galeria Bielska BWA, Bielsko-Biała

1997

  • Egzystencjarium, Galeria Studio, Warszawa

1999/2000

  • Maria Pinińska-Bereś 1931-1999, Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie, Galeria Bielska w Bielsku-Białej, Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu

2001

  • Maria Pinińska-Bereś 1931-1999, Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej w Słupsku

2011

  • Maria Pinińska-Bereś, Galeria Piekary, Poznań
  • Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
  • Trzy róże, Galeria Labirynt, Lublin