Krajobrazy (w) pamięci. Pejzaż w polskiej fotografii

Janusz Bąkowski
Zdzisław Beksiński
Jan Bułhak
Zbigniew Dłubak
Edward Hartwig
Magda Hueckel
Jerzy Kosiński
Jarosław Kozłowski
Romuald Kutera
Paweł Kwiek
Andrzej Lachowicz
Jerzy Lewczyński
Antoni Mikołajczyk
Fortunata Obrąpalska
Andrzej Paruzel
Marek Piasecki
Paweł Pierściński
Maria Pinińska-Bereś
Jerzy Rosołowicz
Zygmunt Rytka
Bronisław Schlabs
Maciej Stępiński
Jeryz Treliński
Stefan Wojnecki

wystawa: 08.10-12.11.2021

organizatorzy:

Galeria Piekary
ul. Św. Marcin 80/82
61-809 Poznań
CK Zamek, Dziedziniec Różany
wystawa czynna pon.-pt. 10:00-18:00
wstęp wolny


Ze względów bezpieczeństwa nie organizujemy wernisażu. Wystawa pt. Krajobrazy (w) pamięci. Pejzaż w polskiej fotografii jest udostępniona publiczności od 08.10.2021 do 12.11.2021 w godzinach funkcjonowania Galerii Piekary.

W Galerii jednocześnie może przebywać nie więcej niż 11 osób. Zwiedzający powinni zachować pomiędzy sobą i personelem Galerii Piekary minimum 1,5 m odstępu. Zwiedzający są zobowiązani do noszenia maseczek zakrywających nos i usta oraz dezynfekcji rąk środkiem zapewnianym przez Galerię (płyn jest dostępny przy wejściu).


Fundacja 9/11 Art Space i Galeria Piekary zapraszają na wystawę Krajobrazy (w) pamięci, na której prezentowane są prace polskich fotografek i fotografów, począwszy od prac „ojca polskiej fotografii” ‒ Jana Bułhaka, poprzez prace twórcy Kieleckiej Szkoły Krajobrazu ‒ Pawła Pierścińskiego, prace konceptualne i eksperymentalne ‒ jak np. Jarosława Kozłowskiego czy Janusza Bąkowskiego, aż po bardzo współczesne fotografie Macieja Stępińskiego. Eksponowane fotografie pochodzą z kilku polskich kolekcji prywatnych.

Około 1908 roku w Wilnie Jan Bułhak, inspirowany malarstwem Ferdynanda Ruszczyca, stworzył termin fotografiki (fotografii artystycznej). Bułhak był artystą, który sporządził portret międzywojennej Polski, a pod wpływem koncepcji impresjonistycznych, ale również postulatów patriotycznych, w świadomy sposób dążył do kreacji „fotografii ojczystej”, skupionej na wartościach narodowych. W polskiej fotografii zaszczepił piktorializm. Artysta ten był ważną osobistością w polskim środowisku fotograficznym, także po II wojnie światowej, a z jego kręgu wywodziła się m.in. Fortunata Obrąpalska, której fotografie również są znaczącym elementem wystawy. Prace Obrąpalskiej wykonane pod koniec lat 40. i na początku lat 50. XX wieku w poznańskim Parku Sołackim są bardzo dobrym przykładem asymilacji malarskiego stylu fotografii Bułhaka; posiadają nie tylko wartość artystyczną, ale także historyczną. Począwszy od lat 40. w polskiej fotografii zaczynają pojawiać się modernistyczne metody i tematy, zmienia się sposób kadrowania, zdjęcia stają się coraz bardziej dynamiczne i aktualne. Z czasem w fotografii pojawia się też pejzaż industrialny (co również unaoczniają prace Fortunaty Obrąpalskiej czy Bronisława Schlabsa). Kolejną istotną dla wystawy postacią jest Edward Hartwig, którego twórczość fotograficzna w dużej mierze wyrastała z inspiracji Fotoklubu Wileńskiego. Hartwig był czołowym reprezentantem powstałego w 1936 roku Lubelskiego Towarzystwa Fotograficznego, które w 1938 roku zorganizowało Wystawę Fotografiki Polskiej. Jego prace wpisywały się w program „fotografii ojczystej” Bułhaka ‒ łączyły tradycję piktorializmu i treści narodowe. Był jednym z założycieli Polskiego Związku Artystów Fotografów w 1946 roku (nazwa została zatwierdzona w 1953 roku). W twórczości Hartwiga abstrakcja łączy się z surrealizmem.

Lata 50. i 60. XX wieku wprowadzają nowe wątki w komponowaniu obrazu fotograficznego ‒ z jednej strony poetyckie i kontemplacyjne prace Jerzego Kosińskiego, a z drugiej eksperymenty formalne Stefana Wojneckiego. W tym czasie powstają również całkowicie odrębne prace Marka Piaseckiego z abstrakcyjnego cyklu Muralia. Na wystawie zobaczyć można też prace fotograficzne Zdzisława Beksińskiego, Jerzego Lewczyńskiego i pejzażowe kompozycje Bronisława Schlabsa.

Na osobne omówienie zasługują prace Pawła Pierścińskiego ‒ twórcy Kieleckiej Szkoły Krajobrazu. Na wystawie zestawiono ze sobą wczesne prace tego twórcy, dokumentujące piękno pejzażu Kielecczyzny ‒ bromowe fotografie czarno-białe z późniejszymi eksperymentalnymi kolażami z lat 80. eksplorującymi temat krajobrazu. Wątek kolażowy kontynuowany jest na wystawie także poprzez niesamowite i surrealistyczne kolaże Zofii Rydet.

Konceptualny pejzaż jest odrębnym podtematem ekspozycji, wśród prac prezentowanych znajdą się: Fotoneutronikon Jerzego Rosołowicza z lat 70., monumentalna praca Jarosława Kozłowskiego Aparat z 1971-1972, prace Andrzeja Lachowicza z cyklu Cienie, Fotografia konkretna, cykl Stare miasto Janusza Bąkowskiego z lat 70. czy praca Zdzisława Dłubaka.

Abstrakcyjny pejzaż miejski zapisany światłem to temat rozwijany przez kolejnego twórcę ‒ Antoniego Mikołajczyka. Fotografie tego artysty są wyrazem poszukiwaniem relacji dzieła ze światem realnym, relacji przedmiotu z jego obrazem, miejsca i funkcji światła, relacji przestrzennych i czasowych. Ewolucja jego twórczości podążała w kierunku coraz bardziej czystego i bezpośredniego użycia światła w dziele, towarzyszyła temu postępująca redukcja formy, oczyszczania dzieła ze zbędnych elementów.

Odrealniony i zdehumanizowany pejzaż to przewodni motyw fotografii Macieja Stępińskiego. W eksponowanych fotografiach artysta przedstawia pozbawioną ludzkiej obecności infrastrukturę dróg i autostrad.

Przekrojowa i zbiorowa wystawa prezentująca polską fotografię pejzażową jest inicjatywą wyjątkową. To klucz do zrozumienia i zaobserwowania przemian w historii polskiej fotografii pejzażowej, ale jednocześnie przypomnienia twórczości wielu artystów, jak również okazja do porównania metod i technik artystycznych w obrębie tradycyjnej fotografii bromowej (np. solaryzacji, wtórnika, odbitek negatywowych), barwnej fotografii analogowej oraz cyfrowych technik współczesnej fotografii. Wystawę dopełniać będzie katalog z tekstami: prof. UAM dr hab. Marianny Michałowskiej, prof. UAM dr hab. Macieja Szymanowicza oraz Bogusława Deptuły.


Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych

Dofinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania

Patronat medialny: